Johannes Alexius Magito

Johannes Alexiszoon Magito werd 21 januari 1787 gedoopt in de St Michel en Gudule kerk in Brussel.Daar kwam hij in het doopboek te staan als Joannes Masiton. Zijn contracten ondertekende hij zelf ook wel met ‘Johannis’. 

De Gudule kerk is niet zomaar een familiekerkje maar de grote kathedrale kerk van Brussel, waar belangrijke nationale gebeurtenissen werden gevierd.

Mogelijk was vader Alexis, met zijn Franse Troep toneelspelers, met de prins van Oranje mee naar Brussel gereisd om ook daar het entertainment te organiseren of kluste hij privé bij, naast zijn werk voor de Stadhouder. Daarbij  moet wel opgemerkt worden dat januari wel wat te vroeg in het jaar lijkt voor een jaarmarkt of Kermis.

Huybertje Ariens van Hasselt

Hoe de steeg er in de zeventiende en achttiende eeuw op stond weet ik niet. In de negentiende eeuw lag de steeg in het beroemde en beruchte Zandstraatkwartier, een verpauperde volkswijk met een internationaal bekende rosse buurt die ’s nachts tot leven komt. Er zijn kroegen, nachtclubs, bordelen, danslokalen en ook kleine theatertjes waar wordt opgetreden door artiesten en muzikanten uit binnen- en buitenland. Alleen al in de Zandstraat zwaren vijftig kroegen, danshuizen en nachtwinkels gevestigd. Ook op een aantal kunstenaars heeft de buurt een enorme aantrekkingskracht. Begin twintigste eeuw wordt de buurt gesloopt

Johannes Alexius Magito  verhuisde van Den Haag naar Rotterdam en stichtte daar een gezin.
De kost verdiende Johannes jarenlang als muziekdocent, met als hoofdinstrument de viool. Later kwam daar een deeltijdbaan bij als Stadsmuziekmeester in de oude Doelen. Binnen enkele jaren werd het een volledige aanstelling.  Johannes  en Huberta/ Huybertje woonden onder andere in een pand aan de Visscherdijk dat zij de  Viool had genoemd.
Huybertje en Johannes zijn de ouders van minimaal twee muzikale Magito's Alexius (1711) en Hendricus Alexis( 1732)

Velen gaan ervan uit dat zij ook de ouders zijn van Pieter Magito. Er zijn veel redenen om aan te nemen dat dit niet zo was

De doopgetuigen zijn familieleden maar vaak ook artiesten. zoals de stadsschermmeester Casper Blondel, de stadsmuziek- en zangmeester Philip du Pree en ook Juliana Judith de Walsche (Waeske)  en Maria Anna de Rosier. De laatste twee zouden ook uit de muziek wereld komen maar ik heb hen nog niet kunnen achterhalen.

Zoon Petrus Joannes A geboren in 1734, heb ik gekoppeld aan Maria Philippo, geboren in 1733 te Leiden. De vraag is of dit correct is, want het patroniem Johannes ontbreekt in de naam van de Petrus die trouwde met Philippo; het zou Petrus Alexius moeten zijn.  In het doopboek staat bij de vader: Jois, en dan prominent ‘Alexis’ Magito in plaats van Johannes Alexis.
DR. E. Wiersum de Stadsarchivaris van Rotterdam schreef in het Jaarboekje van 1920 over Petrus Joannis: Van hunne kinderen woonde Alexius van 1740-1752 te Rotterdam in de Schavensteeg, terwijl Petrus, een van de tweelingen, soms ook Petrus Alexis genoemd, in 1755 metterwoon*  naar Delft trok , doch 28 Januari 1759 voor Burgemeesteren van Rotter-
dam trouwde met Maria Philippo

Uit dit huwelijk werd in 1766 een zoon geboren, genoemd naar zijn grootvader Johannes. Zoon Reinier werd in 1770 geboren.

Het gebruik van de naam Alexis Magito in plaats van Johannes Alexis Magito gebeurde waarschijnlijk ook bij een van de documenten betreffende de broer van Johannes Alexis.

Johannes Alexius Magito en Huybertje van Hasselt worden gezien als de ouders van Pieter Magito geboren in 1708 te  s-Gravenhage.maar Pieter ontbreekt op mijn lijst van hun kinderen

De stambomen die ik heb zien passeren gaan er vanuit, evenals de Rotterdamse stadsarchivaris in zijn boekje over de beroemde Rotterdamsche Koorddansers familie, dat  Pieter Magito een zoon is van de zich in Rotterdam gevestigd hebbende                                            Johannes Alexius Magito (1679-1769) en zijn in Rotterdam geboren huysvrouw Huybertje van Hasselt.  
De kans dat Pieter een zoon van de Rotterdamse Stadsmuziek meester is, acht ik nihil.
Op een andere plek op deze website (Alexis Philippeszoon vader van Pieter Magito) kom ik terug op waarom.

Een Dingsdagmarkt op de Nieuwemarkt, omstreeks het jaar 1800. Midden links de Prinsenkerk, rechts daarvan het Boterhuis NL-RtSA_4080_RI-255-01_edited  ingekleurd Vrij van auteursrechten

Op de afbeelding ‘van de dinsdagsmarkt op de Nieuwemarkt, kijk je bijna naar binnen in het huis van Johannes en Huybertje.
De zaken moeten duidelijk goed gaan. Ze zijn weg van De Viool op de toch wat smalle Vissersdijck en wonen "op stand" in het huis boven de drie poorten van het Boterhuis.

De Boterhal of Boterhuis werd in 1662 aan de Nieuwemarkt, ten oosten van de Prinsekerk,  gebouwd. De Boterhal moest helaas plaats maken voor de oude Gemeentebibliotheek. Het Boterhuis Rotterdam heeft meerdere locaties gehad.De eerste hal stond aan de Hoogstraat tegenover het Stadhuis; van 1622 tot 1654 stond het aan de Botersloot op de plaats van de latere Vleeshal; van 1654 tot 1662 zat het Boterhuis in het oude Admiraliteitshuis aan de Nieuwemarkt (zuidwesthoek), waar sinds 1644 het Zakkendragerhuis een onderkomen had. 

Johannes en Huybertje woonden in de vierde versie van het Boterhuis uit 1662, die aan de Nieuwemarkt, ten oosten van de Prinsekerk werd  gebouwd. De Boterhal moest helaas plaats maken voor de oude Gemeentebibliotheek. In de loop der tijd hielden allerlei commissies er hun jaarvergaderingen en in 1812 had het Boterhuis de functie van soepkokerij of spijsuitdeling. De vroegere Halstraat, genoemd naar de Boterhal, vormde een onderdeel van de Pannekoekstraat.

Muziekleven in Rotterdam in de 17e en 18e eeuw

Omdat muziek een belangrijk onderdeel uitmaakte van het leven van de Magito's in Rotterdam, heb ik gezocht naar wat bekend is over de plaats van muziek in Rotterdam in de achttiende eeuw; waren er regels en afspraken die invloed hadden op het leven van hen die zich met muziek bezighielden?
Informatie hierover werd gevonden  in "de verhouding overheid-musicus in Rotterdam tot 1672"door Mr C Linbeek-Schalekamp

Met de bouw van het orgel van Goltfus , in de Grote of St Laurenskerk kwam er muzikaalleven in de stad Rotterdam. In 1644 kwam Jan Baptista Verreyt uit 's Hertogenbosch in dienst als organist voor een periode van zeven jaar. Iedere dag kon genoten worden van zijn orgelspel. In 1657 werd hij opgevolgd door Johannes Crabbe. Van hem wordt geschreven dat hij een musicus was van grote begaafdheid. Johan Dullaert schreef er een gedicht over

De selectie op de vaardigheid de beiaard te bespelen en goed te onderhouden, was bijzonder streng; het ging immers over kostbare instrumenten. Men reisde er zonodig stad en land voor af om kandidaten te beoordelen. Het Stadsbestuur probeerde hinderlijke overlast van muzikanten op straat  en in de herbergen tot zwijgen te brengen door middel van een ordonnantie (716) tegen het bedelen. Mensen die bedelende onder voorwendsel muziek te maken, konden rekenen op een verblijf in het tuchthuis, waar ze moesten werken voor de kost. In 1748 werd het herbergiers, tappers en kroeghouders verboden, speellieden toe te laten, om in hun zaak viool of andere instrumenten te bespelen. Op overtreding van de ordonnantie stond een  boete van f12,-; de instrumenten van de muzikanten werden in beslag genomen. Kortom het stadsbestuur zat er boven op wat betreft de vakbekwaamheid, de kwaliteit, van de aan te stellen musici.

Op straat kon je de klokken van het carillon van de St Laurenskerk of het Stadhuis horen. De klokken van de Laurens waren gegoten door de broeders Pieter en François Hemony. In 1732 werd het spelen van het Carillion gecombineerd met de aanstelling als organist van de Waalse Kerk. met de afspraak dat er geen vervangers ingezet mochten worden, om te voorkomen dat de kostbare klokken in niet-vaardige handen kwamen. Op dinsdag en zaterdag speelden de klokken van de Laurens. Het zijn de dagen dat er nu nog steeds grote markt is achter de Sint Laurens; de dagen waarop nog steeds het carillon te horen is. Op donderdagen lieten de klokken van het carillon van het stadhuis zich horen. 
Addie de Jong, cantororganist van de koren waar mijn vader en ik in zongen en bevriend met mijn ouders, had de functie van Stadsbeiaardier van ca 1978 tot zijn overlijden in 1997.In 1991 en in 1996 werden naar zijn aanwijzingen beide carillons van Rotterdam gerenoveerd.

Pensioenen aan nabestaanden van musici waren eerder uitzondering dan regel. De opvolger kreeg soms te maken met een regeling waarbij hij,  gedurende een half jaar of langer, een deel van zijn salaris af moest staan aan zijn voorganger of diens nabestaanden.

Ten behoeve van de jeugd, besluit de vroedschap in april 1715, dat de burgemeesters een pikeur, een zangmeester en een schermmeester moeten aantrekken. De eerste zangmeester  is de eerder genoemde  Philippe du Pres, die slechts een jaar in dienst blijft.

NB Dit is de Du Pree die in 1716, peter was bij de doop van Anna Philippa, dochter van Johannes  en Huberta Magito.  Dupree werd opgevolgd door Johannes Quickelenbergh, een zeer 'uijtmuntend’ meester op de viool en andere instrumenten. Quickelenbergh vertrekt in 1721 naar Engeland, op vijfendertig jarige leeftijd. Op de vacature solliciteren vervolgens twee kandidaten "

De vroedschap behandelt rekwesten van Johannes Alexis Magito en Barthold Heinrich Cromnou.

^{De St. Jorisdoelen te Rotterdam - 1790 - Rijksmuseum, Netherlands - Public Domain. 90402_RP_T_1921_116-1_edited ingekleurd}

• Johannes Magito geeft bij zijn sollicitatie aan, dat hij al acht jaar les geeft op de viool en andere instrumenten en dat de leden van het muziekcollege in ‘de Doele’ hem hebben aangeraden te solliciteren, vanwege zijn bekwaamheid en gedrag
• Cromnou doceert Italiaanse zangkunst*

De vroedschap wil beide  kundige musici voor de stad te behouden en stelt ze allebei aan;. ieder voor de helft van het beschikbare bedrag van f 200,—. Cromnou,overlijdt in november 1724 en Johannes krijgt ook de resterende uren van de functie.

Resolutien van de Vroedschap der stad Rotterdam 15 september 1721

StadsArchiefRotterdam

Niemand heeft na zijn vertrek naar Engeland ooit iets nog gehoord van Quickelenbergh. 
De vraag is wel, of via dit contact met Quickelenbergh, Hellendaal en de zoons van Stadsmuziekmeester Johannes Magito,  Alexis en Henri, in Engeland terecht zijn gekomen.

Johannes de zakenman
De stadsarchivaris van Rotterdam Dr. E. Wiersum vermeldt in zijn verhaal over de  Rotterdamse Koorddansers familie , dat deze Rotterdamse Johannes Magito de circustent in Friesland koopt en een carrière-switch maakt. 
Maar, Johannes loopt niet over een koord, maar speelt viool en geeft vioolles en wordt en blijft Stadsmuziekmeester in de toenmalige Doelen van Rotterdam,
Bevestiging van zijn voortgezette werk als Stadsmuziekmeester wordt gevonden in het testament, dat werd opgemaakt kort voor het overlijden van zijn vrouw Huybertje (1749). Johannes gaf vrijwel zeker zijn kinderen minimaal de basis-muzieklessen mee en van twee van hen is bekend dat zij als musicus hun brood verdienden.

Johannes investeerde wel in de neven Magito, met name in Alexis Philippeszoon, de vader van de roemruchte Koorddanser Pieter Magito.

• Johannes Alexis en Alexis Philippeszoon Magito waren samen  eigenaar  van een circustent waarin de Italiaanse Vertooning werd opgevoerd. De aankoop bij een timmerman in Franeker, die Johannes zal kennen van zijn in Franeker werkende broer Alexis Magito wordt in 1726 gedaan
• In februari 1727 waren Johannes Alexis en Alexis Philippesz bij de notaris in Delft, de woonplaats van Alexis. Daar werden handtekeningen gezet onder een overeenkomst met een stel uit Antwerpen dat met de Italiaanse Vertooning zou gaan werken.De tekst is mij te moeilijk om helemaal te begrijpen
• in mei 1727 zijn Alexis Philippesz Magito en zijn ooms Johannes Alexis en Noël Alexis Magito bij notaris Olyslager in Delfshaven om het afspraken te maken  over het gebruik van de tent en de Italiaanse Vertooning.
  
  

De acte
Protocol van notaris Adriaen Leeuwenhoek Folio135 Datum18/2/1727  Plaats Delft
Stadsarchief Delft

In 1726 staat Johannes Alexis op de Kermis van Delft met Italiaanse Gezigten,
steden, en portretten (?) en Landschappen

Zo langzamerhand wordt duidelijk dat ook kinderen van Johannes deel uitmaakte van de Magito kermisfamilie.

• Dochter Johanna trouwde met Reijnier Loures Mal Despina. Hun zoon Johannes stond op de Kermis in Utrecht.
• Zonen Johannes en Pieter stonden eveneens op de kermis.
  Wordt vervolgd

En dan is er nog Anna Maria Alexis Magito.

Op zestien  januari 1765 werd Anna Maria Alexis Magito onder begeleiding van zang van zes Heeren begraven op het Kerkhof van de St Michel en Gudule in Brussel. Anna Maria Magito was dertig jaar oud, geboren  in Rotterdam en in 1765 in Brussel overleden in het huis van Frans Willem, Herbergier van ‘In Oostenrijck’ in de Craentiens Straete. Gezien het vertoon bij de begrafenis was Anne Marie in goeden doen.

In het jaar 1366 heet de straat  ‘Cleyn Vleeshouversstraete’. Maar in de 17^e eeuw werd het ‘Crantje Straetje’ (kraanstraatje). Er schijnt daar een vrouwelijke versie van het Brusselse mannetje te staan. Vandaar Kraantje.Tegenwoordig heet de straat Rue des Bouchers, Beenhouwersstraat.

Blijkbaar was Anna Maria Alexis Magito een gast en niet de huijsvrouw van Frans Willem/ François Guillaume.
Van welke Alexis Magito was Anna Maria een dochter?
Opties:
Wie vallen af en waarom:

• Noël / Natalis Magito, liet samen met Françisca Samson in 1735 in Leiden dochter Anna dopen . Deze Anna is in 1776 nog in leven.
• Alexis Johannesz Magito, de cellist uit Rotterdam was waarschijnlijk ongehuwd en had voor zover bekend geen dochter
• Alexis uit Franeker had geen dochter van die naam en woonde niet in Rotterdam

Van wie zou Anna Maria Alexis wel een dochter kunnen zijn?

• Johannes Alexis en Huybertjes hebben een dochter Marie Anne, geboren in Rotterdam.
  Johannes kinderen gebruikten wel vaker de patroniem Alexis ( Alexis en Henry bijvoorbeeld) in plaats van Johanneszoon.
  Deze Marie Annes naam klopt net niet en zou ongeveer tien jaar ouder zijn dan deze Anna Maria Alexis, maar dit zou kunnen vallen binnen de de onnauwkeurigheden die we wel vaker tegen komen.
• Alexis Philippesz en Marie Laverté woonden in Delft gelegen vlakbij Rotterdam.
  Behalve dochter Anna Theresia heb ik geen doopinschrijving van andere kinderen van hen gevonden. Dat is meer een administratief probleem; er zijn sterke aanwijzingen dat er meer kinderen waren.
• Dan is er nog altijd de mogelijkheid dat zij een nog niet bekende Alexis Magito als vader had en dat Alexis uit Delft of Antoine Alexis uit Den Haag bijvoorbeeld haar grootvader was

Onderzoek in Zeeland , waar de dochter van Johannes en Huybertje woonde, leverde niets op omdat er weinig gegevens bewaard blijken.

Huybertje, vergezeld van man en kinderen, is aanwezig geweest als getuige / als Meter bij meerdere Magito dopen in Noord Holland, Amsterdam en Friesland. De band met de andere Magito takken lijkt hecht te zijn

Het Huys Alexis

Alexis Magito werd met enige regelmaat ingehuurd voor de jaarfeesten van het Rotterdamse Wijnkopers Gilde. De Gildeleden hielden wel van een feestje en lieten "divertissementen", balletten en toneelstukken opvoeren. De Gildebroeders dansten in maskeradepakken. Mogelijk was het contact ontstaan via hun voormalige onderbuurman op de Visschersdijk, wijnkoper Telger. Waarschijnlijker is dat de opdrachten samenhingen met  Alexis bekendheid als Stadsmuziekmeester en vooral met de flamboyante familie Magito met haar muzikanten en toneelspelers.

Voorafgaande aan het feest kregen de gildeleden dansles in het Huys van Alexis. Ook zorgde Alexis voor maskers en toneelattributen om de sfeer te verhogen

Blijft de vraag: wie zit hier achter de naam Alexis: de cellist die studeerde in Leiden of was het Johannes die gebruikmaakte van Alexis als artiestennaam. Johannes had meer banden  met het entertainmentdeel van de Magito's dan ik eerder dacht en gebruikte vaker de naam Alexis in plaats van Johannes. Meest waarschijnlijke is toch dat het gaat om Johannes Alexis en dat het Huys van Alexis, boven het Boterhuis gezocht moet worden. Johannes zoon Alexis was te druk bezig met studie, componeren, graferen van muziek en vooral concerten geven om zich bezig te kunnen houden Commedia dell' arte feesten.

In een Rotterdams Jaarboekje schrijft door Mr WGD Murray over  "de Rotterdamsche Wijnkoopers" en ook in het:  Archief voor Nederlandsche kunstgeschiedenis is over de feesten van de Wijnkopers informatie te vinden

In Rotterdam hebben we een Wijnhaven, een Wijnstraat en een Wijnbrug in de 18e eeuw. Wijn uit Frankrijk, Spanje, Portugal en Duitsland  werd aangevoerd, gelost en opgeslagen of verder verscheept. Het Gilde van de Wijnkooplieden was een belangrijk Rotterdams gilde. Burgemeesters of leden van de Vroedschap waren regelmatig lid van dit gilde. Zij lieten een eigen imposant Gildehuis bouwen.

De Gildeleden hielden wel van een feestje en lieten "divertissementen", balletten en toneelstukken opvoeren. De Gildebroeders dansten in maskeradepakken. En dan komt Alexis Magito in beeld. Deze werd in gehuurd voor de jaarfeesten van de Wijnkopers. Misschien was er een connectie via de oude onderbuurman wijnkoper Telger op de Visschersdijk. Waarschijnlijker is dat de opdrachten samenhingen met  Alexis bekendheid als Stadsmuziekmeester en vooral met de familie Magito met haar muzikanten en toneelspelers.

In 1752, verschijnt als hoogtepunt van de feestvreugde "de Franse troep commedianten" zij komen uit 's Haage onder leiding van Cressand. We hebben het hier misschien wel over de  opvolgers van de Franse troupe waar de inmiddels overleden grootvader van Alexis (1711),  Alexis uit Ardres (1655) ooit een vorm van leiding over had.

Via deze link komt u bij een stukje over "Het Huys van Alexius" uit het Jaarboekje. U kunt het rustig overslaan.
Het geeft een meer gedetailleerde indruk van hoe de Wijnkopers konden feesten en wat zij daarvoor betaalden, aan onder andere Alexis Magito en wat hij daarvoor leverde.
Ook het boterhuis wordt genoemd, in 1740.

Commedia dell' arte in Rotterdam

Onderstaande  Rotterdamse voorbeeldtekening, voor het maken van tegel, werd gemaakt gedurende jaren dat de Magito's op hun hoogtepunt waren en shows in Commedia dell' arte stijl gaven. Het zijn de jaren dat de Magito’s de Rotterdamse Wijnkopers voorzagen van dansles, attributen en muziek voor hun jaarfeesten. De tekening lijkt het samen te vatten’

Tekening (pen in roodbruine inkt over potlood), in cirkel; trofee met een toneelmasker, marot (narrenstok), muziekboek, harp, viool, fluit en andere muziekinstrumenten. Deze tekening is gebruikt als voorbeeld bij de fabricage van tegels. NL-RtSA_4030_1976-3325 RotterdamsArchief  1700-1800 Public Domain

Het kan eigenlijk niet anders dan dat deze voorbeeldprent een Magito-tegel moet hebben opgeleverd. Ik heb deze echter nog nooit gezien, ook niet via een prachtige site waarop onder andere de in Rotterdam gemaakte Magito-tegels^*  te zien zijn.

Overlijden Huberta in 1749 en Johannes in 1769

Testament september 1749

De avond voor dat Huberta overlijden zal, laten Johannes en Huberta, Notaris Jacobus de Roy komen om een nieuw testament ten gunste van de langstlevende op te laten maken.
De langstlevende krijgt ook de taak de kinderen op te voeden en te laten scholen (lezen en schrijven). De eerst overlijdende geeft aan dat de directie harer nalatenschap en de oppervoogdij voor alle minderjarige, uitlandige en toezicht behoevende personen en hun goederen komt bij  "de Heeren van den geregte en weeskamer dezer stad en van alle andere steden en plaatsen". Vrij vertaald. Wanneer een van de ouders overleed moest de weeskamer altijd geïnformeerd worden.

StadsArchiefRotterdam

De Weeskamer zag erop toe dat kinderen waarvan één of beide ouders overleden zijn, hun rechtmatige erfdeel kregen. Bij het begraven van de overleden ouder werd dit geregistreerd in de begraafboeken van de Weeskamer. In het geval van een hertrouwen was de aanwezigheid van onmondige, dus minderjarige, kinderen te zien aan de aantekening in de marge van het ondertrouwen: 'weeskamer voldaan', soms met een minimale aantekening als 'ok'. De term 'weeskamer voldaan' houdt in dat de trouwlustigen zijn langsgeweest bij de Weeskamer en toestemming hebben verkregen tot ondertrouwen na het tonen van een akte van bewijs of verwijzing naar een testament. Een akte van bewijs vermeldt het aantal kinderen, het erfdeel en is vastgesteld bij een notaris en gecontroleerd door de voogden.

Meer over de ouders van Huybertje van Hasselt

Ik wil weten of soort ook toen soort zocht . Met andere woorden kwam bijvoorbeeld de muzikaliteit ook bij de van Hasselts vandaan?
Daarnaast wil ik weten of , toen kleinzoon Alexis Magito uit Gouda terugkwam naar Rotterdam en in de Schavensteeg is gaan wonen, dit hij  zijn grootouders is geweest, Sinds zijn vertrek naar Gouda waren er op de Visschersdijk in de Viool, nog drie broertjes bij gekomen in de bovenwoning.

Arij van Hasselt mag dan wel geboren zijn in Gorcum; zijn familie kwam waarschijnlijk uit Hasselt, nu Belgisch Limburg

In de volgende hoofdstukken komen zonen Alexis en Henricus/ Henry aan de orde.
Deze kinderen van Johannes Alexis en Huybertje Magito heb ik uitvoeriger onderzocht dan aanvankelijk het plan was. Daarvoor zijn twee redenen:

• In 2018 Elske Tinbergen mij benaderde over de cellist Alexis Magito ( een reactie op mijn oude website); in het voorjaar van 2018 presenteerde Elske Tinbergen een CD met muziek van Alexis Magito en promoveerde zij op het onderwerp:
  The ‘cello’ in the Low Countries
  The instrument and its practical use in the 17th and 18th centuries.
• In 2023 zond de BBC in het programma Who Do You Thnink You Are uit.  Er bleken toen twee wereldberoemde nakomelingen van Henricus Magito: te bestaan Julian en Andrew Lloyd Webber. Jammer dat ik de lijn net niet iets verder gevolgd heb om dit zelf te ontdekken. Meer informatie hierover is te vinden bij