Pieter Magito 1708 en Antonet Bastaron ca 1720
Oudbetovergrootouders Generatie 9
Ik werk nu aan deze pagina; Komt u op een later moment terug op deze pagina?
Gesigt van de groote markt tot Delft , Leon Schenk, Ab. Rademaker Public Domain ingekleurd
StadsArcihiefDelft https://hdl.handle.net/21.12115/NL-DtAD211928963
in de periode dat Pieter en Maria daar woonden
Mijn oudbetovergrootouders Pieter en Antonet zijn voor de nazaten onlosmakelijk met elkaar verbonden. In het dagelijks leven van Pieter en Antonet zag dat er heel anders uit. Pieter en Nannette, zoals Pieter haar noemde, waren geen in de nacht passerende schepen, maar ook geen levenspartners; hopelijk wel vrienden. In het leven van Pieter speelde Maria de Marode tientallen jaren de hoofdrol; lange tijd daarvan, was zij, in naam, de huijsvrouw van Jacobus Reneaut, omdat van Rome, Katholieken niet mochten scheiden of was er toch ook een andere reden?
Vermaard HOLLANDSCH, KOORD-DANSSER
Geboore in s’Hage 1708.
„Hij die verwonderlijk, zijn lichaam draaijde en wrong,
Oud Twee en Tachtig jaar, nog op de koorde sprong
Met Vaandel, Klomp en Schaats; die in zijn Trommel Slag
Vol kunst, geen weederga in gansch Europa zag:
Die matig leefde Grijs van kruin dien roem geniet:
Is Magito wiens beeld men in dees‘ Prent beziet."
Prent van Rienk Jelgerhuis (1729 –1806) uit 1790
Inmiddels in het Rijksmuseum te Amsterdam op aanvraag te zien.
Public Domain
Pieter Magito als privépersoon
Pieter Magito de Koorddanser en showondernemer werd eerder beschreven maar wat weten we over de privépersoon Pieter Magito?
Onder het portret van Pieter Magito staat dat hij in 1708 geboren werd. Het jaar 1708 heeft Pieter onder het portret laten zetten, dat in zijn opdracht gemaakt werd. Tot zijn geboorte-inschrijving wordt gevonden zullen er twijfels blijven over het geboortejaar. De hoop ooit een doop-inschrijven te vinden van Pieter is niet groot. Voor de periode 1707-1720 heb ik heb in Den Haag alle Rooms Katholieke boeken gespeld. In Delft heb ik naast de Rooms Katholieke boeken ook de Remonstrantse boeken bekeken en de doopboeken van de Oude en Nieuwe Kerk van Delft. Deze laatsten omdat Pieter trouwde met Maria De Marode in de Nieuwe Kerk en omdat in de Oude kerk Maria werd begraven. Ook in Brussel heb ik de meest voor de hand liggende parochies bekeken; de speld in de hooiberg. Dat wil niet zeggen dat dit bewijst dat Pieter daar niet geboren werd; er ontbreken mogelijk doopboeken of delen daarvan. De tijdgenoten van Pieter waren niet altijd even nauwkeurig waar het gaat om het opgeven van naam en leeftijd. Sommigen wisten hun eigen geboortejaar niet of kozen ervoor hun geboortejaar wat aan te passen. M. Keyser geeft in ‘Paarderijders op de kermissen van Delft en Amsterdam’ als voorbeeld Pieter Magito die zichzelf 10 jaar ouder maakte in zijn leeftijdsopgave. Aan het eind van mijn onderzoek, tijdens het schrijven van dit hoofdstuk van mijn boek, kreeg ik de volledige tekst van ‘Paarderijders op de Kermissen van Delft en Amsterdam’ in handen en realiseerde me dat de conclusie dat Pieter tien jaar jonger was dan hij liet weten, gebaseerd was op een advertentie in de krant waarin Pieter claimde bijna negentig te zijn, terwijl hij, uitgaande van de leeftijd onder zijn prent slechts tachtig was. Daarmee lijkt er geen sprake van gesjoemel met het jaartal onder zijn afbeelding en raakt 1718 weer uit beeld. Dit heeft flinke consequenties; indien Pieter geboren werd in 1708, kan Alexis Philippesz Magito zijn vader niet zijn en komt de vraag op of Pieter ook niet de zoon van Philippe was, net als Alexis en Thomas. Maria’s geboortejaar had ik geschat (1707) aan de hand van de geboortedatum van haar dochter Catharina in 1726 Het idee dat Pieter zijn leeftijd aan heeft aangepast, aan de leeftijd van zijn vriendin Maria de Marode was leuk, maar moet worden losgelaten.
Afgezien van die geboortedatum weten we vrij veel van Pieter(1708), Alexis Philippesz (ca1696), Thomas (ca1715) en Philippes Alexisz Magito (ca 1674). Ze kwamen bij elkaar over de vloer bij familiezaken en onderling werd vernoemd. Philippe Thomaszoon woonde jaren bij Pieter en Maria in huis. Pieter zocht in 1752, met Marie de Marode, Philippe op in Parijs. Zij bleven daar voor een langere periode en volgens een Parijse akte logeerden zij in de Rue des Quatre Vents een straat die uitkwam bij de Foire Saint Germain, waar Philippe zijn kleine theater had en waar hij verbleef tijdens de jaarmarkt.
Met 1708 als geboortejaar en de wetenschap dat Philippe Alexisz in augustus 1707 in Delfshaven (toen behorend tot Delft) is gesignaleerd en niet al ergens anders in Europa woonde, is de keus voor Philippe Alexisz Magito (1674) als vader geen inkoppertje, maar wel de meest waarschijnlijke mogelijkheid. Daarmee was Marie Therese Griffon waarschijnlijk zijn moeder en waren Alexis en Thomas zijn broers.
‘in navolging van zijne in vlugheid, in kunsten en lichamelijke exercitiën beroemde voorvaderen’
A J Servaas van Rooijen, deed, historisch onderzoek in de archiefdocumenten en daar maakte hij indruk wat hem de functie van eerste gemeentearchivaris van Den Haag, opleverde. Hij stelde een catalogus op van het gemeentearchief, waarin ook les Comédiens Français voorkomenr.
Naar aanleiding van het satirisch boekje ‘Alweer een Request’ over Pieter Magito en Giovanni Spinacuta dat hij tijdens zijn onderzoek tegenkwam, schreef Servaas van Rooijen ‘ Koordedansers- politiek uit de 18e eeuw’ . Over Pieter Magito haalde hij uit het spotschrift aan:
Sieurs Pieter Magito en Giovanna Spinacuta, geadmitteerde en geprivilegieerde koordedansers, springers, postuurmakers en voltigeerders, waren de getrouwe kermisgasten van voor een eeuw geleden. De eerste, bijna 80 jaar oud, en in de kunst grijs geworden, wist echter nog, ‘in navolging van zijne in vlugheid, in kunsten en lichamelijke exercitiën beroemde voorvaderen’, regeerders, burgers en inwoners der republiek, - Prins Willem V was Gelderland ingegaan, - te diverteeren (vermaken), met zijne ‘verwonderlijke kunsten en halsbreekende habileteiten.
Met andere woorden: Pieters voorvaderen (meerdere generaties) waren in Pieters tijd van leven en wellicht ook honderd jaar later, minstens zo beroemd als Pieter. Van Philippe was bekend dat hij in aanvang een koorddanser was die later zich bezig hield met comédia dell'arte in Parijs en showondernemer werd, maar Alexis, zijn zoon wordt door verschillende onderzoekers als niet succesvolle Magito gezien, na een veronderstelde mislukking met de Italiaanse Vertooning. Alexis Philippesz was ook hij Koorddanser voor hij rond ging trekken met zijn Vier Kroonen / Italiaanse Vertooning.
De opmerking over de beroemde voorvaderen komt van een tijdgenoot van Pieter die hem weliswaar in de maling neemt, maar geen reden heeft om iets te verzinnen over Pieters voorvaderen.
Voor ik dit onderzoek begon had ik ook alleen nog maar van Pieter gehoord vanuit de achter gebleven verhalen. De rollen van Alexis en zijn zoons Philippe en Johannes zijn in Nederland sterk onder belicht gebleven. Zo kon het ook gebeuren dat Mynheer Magito optredend met Mr Hallam’s company of performers, zonder nadenken, ten onrechte gekoppeld werd aan Pieter.
Woonplaats
Onder zijn portret heeft Pieter laten zetten, in Den Haag geboren te zijn. Ook Brussel zou hij wel eens genoemd hebben als zijn geboortestad. Bij deze opmerking, waarschijnlijk gebaseerd op de Dictionnaire des Danseurs, vraag ik me wel af of de opmerking wel aan de juiste Pieter gekoppeld werd. Uitsluiten dat Pieter Magito (1708) dit gezegd heeft doe ik zeker niet.
Bij de afsluiting van de stageovereenkomst met de kinderen Bastaron, in 1744, geeft Pieter op in Den Haag te wonen.
Het nabij Den Haag gelegen Delft, waar zijn Pieters broer woonde aan de Verwersdyck, waar Alexis en Philippe een notaris bezochten, zou een goede optie zijn als geboorteplaats van Pieter. Mogelijk gaf Pieter er zijn eerste optreden samen met zijn nicht Theresia in de kinder- koorddans troep van zijn broer Alexis. Een paar jaar later volgde in Delft, zijn eerste optreden met zijn eigen troep. Pieter en Maria kochten zes huizen op de zuidzijde van het Rietveld, een straat die uitkwam op de Verwersdijk en zij woonden daar tientallen jaren tot het eind van hun leven.
De Rotterdamse Stadsarchivaris schreef een stuk in een jaarboekje over de Beroemde Rotterdamse Koorddansersfamilie en dat jaarboekje was weer de bron voor opname van de Magito’s in de laatste tentoonstelling van het Schielandhuis over beroemde Rotterdamse families. Pieters tijd was echter nog niet de tijd dat onze tak van de Magito familie zich vestigde in Rotterdam. Zijn zoon Pieter Magito en diens vrouw Alida van der Linden, waren onze eerste Magito voorouders in Rotterdam. Tot die tijd waren de Magito's die met muziek maken hun brood verdienden, in het gebied rond de Grote kerk in Rotterdam te vinden, maar die tak van Johannes en Huybertje was minder opgevallen bij het publiek.
Daarbij moet opgemerkt worden dat Johannes en Huybertjes jongste zoon Pieter (volgens het doopboek Petrus Alexis) uiteindelijk wel in de kermiswereld terecht is gekomen als Koorddanser en vuurwerkmeester, maar hij was niet de Vermaarde of ‘berugte’ Pieter Magito
Bewaard gebleven documenten die inzicht geven in het leven van Pieter Magito.
- De aankoop van de boot
In het hoofdstuk over Pieter als Koorddanser kwam de aanschaf van de boot die hij met Maria de Marode kocht al ter sprake
Amsterdam 1750, Pieter en Maria waren daar om samen een schip te kopen van Meester Scheepmaaker. Gerrit de Groot, wonende Oude Weetering onder de vrije Heerlijkheid Alkemade.
Pieter Magito en Maria Reneaud, beide meerderjarig en ongehuwd, ‘zijnde thans gelogeert op een jacht leggende aan de Amstelboord net buiten Amsterdam dog binnen de jurisdictie deser stad’
‘Op de scheepswerf van Gerrit Groot nieuw getimmert en door deselve Gerrit de Groot aan hen comparanten op primo Maij deses Jaars 1750 geleevert’
Een Nieuw acht of pontschip lang 49 voeten, wijt 12 voeten, 4 duijmen, Kosten f 600-.
Ze lossen per jaar f100,- af op ‘ primo Maij’+ jaarlijks f 4,- rente tot en met 1756
Daarnaast staan er nog voorwaarden vermeld in het geval één van de twee een termijn niet kan betalen.
Gerrit de Groot overlijdt eerder en uit de inventaris na overlijden blijkt dat Pieter dan nog een schuld heeft van f100
- Het Stagecontact
Daarnaast is er een interessant document uit het Franse Nationale archief voor Cultuur. Pieter Magito sluit een overeenkomst met Jacques Bastarou. In de index staat Bastaron. Het document betreft een stageovereenkomst uit oktober 1744.
https://www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/mm/media/download/DAFANCH96_MIC041000022-medium.jpg
-
Jacques Bastaron bevoorrecht ondernemer van de koning, stuurt zijn jonge kinderen Marie Anne en Josepk respectievelijk 5vijf en tien jaar oud, voor acht jaar, naar 's-Gravenhage of Amsterdam; in ieder geval naar Pieter Magito. een exploitant van springers en koorddansers en andere oefeningen van de Nederlandse troep.
Een stageplaats voor jonge kinderen was in die tijd blijkbaar niet zo ongewoon; Placide en Carmina Spinacuta deden hun getalenteerde dochter Catharine bij Carlo Véronése in de leer.Jacques had waarschijnlijk goede redenen om dit te doen. In zijn eigen hoofdstuk ga ik daar uitgebreider op in ; voor nu is van belang dat Jacques die in februari van 1744 hertrouwde met de veel jongere Elizabeth Agathe Nicolle, op de huwelijksinschrijving op moet laten nemen dat hij geen vast adres heeft op dat moment en hij zal moeite hebben gehad om de zorg voor zijn kinderen te garanderen.
Daarbij kende hij Pieter wellicht via zijn vader Jacques Bastaron sr. Die als bariton van Louis XIV samenwerkte met dansers van de familie Dupré. Marie Francoise Dupré was Pieters tante; getrouwd met zijn oom Noël.De vraag is hoe staat het er in 1744 voor met het gezin van Jacques Bastaron en Marie Dagoreau.
Jacques blijkt in februari 1744 opnieuw getrouwd te zijn, met de zesentwintig jaar jongere Elizabeth Agathe Nicolle uit Saint-Saulge, Nièvre. Uit de inschrijving van het huwelijk kan ik niet opmaken dat Jacques weduwnaar is. Als ik het goed lees staat er in dat Jacques op dat moment geen vaste verblijfplaats heeft Ideaal was de start van zijn tweede huwelijk dus niet en kon hij in die tijd ook moeilijk de zorg voor zijn kinderen garanderen.
- Testament Pieter Magito
Net als zijn neef Alexius Magito in Cambridge, stelde ook Pieter een testament op (1762). In een later stadium van zijn leven laat hij samen met Maria de Marode weer een testament opmaken. Het testament van 1762 is nogal bijzonder van inhoud. Hierin regelt vader Pieter de zaken voor zijn dan ca 5 jaar oude zoon Petrus (Pieter).
Maria de Marode, de huysvrouw van Jacob Renoir, is bij vooroverlijden van Pieter Magito, de enige en de algemene begunstigde.
Maria is gehouden en verplicht om voor het minderjarige kind, Pieter Magito (geboren 1757), zoon van Pieter en Nannette Bastaron te zorgen waar het gaat om educatie en opvoeding. Het kind moet alles krijgen wat nodig geacht wordt.
(Stadsarchief Amsterdam, sd)
In 1762 op het moment dat het testament opgesteld wordt,
- is Maria de Marode Huysvrouw van Jacobus Renoir / Renaud
- is Nannette Bastaron, de moeder van het kind nog in leven en krijgt bij overlijden van Pieter een legaat van f250,-.
Pieter Magito sr is 44 jaar wanneer het testament opgesteld wordt en in dit document wordt maar één kind benoemd. Pieter heeft op dat moment al een langere tijd een relatie met Maria de Marode. Het kind van Pieter en Nannette Bastaron, lijkt het enige kind van Pieter Magito te zijn geweest. Er wordt ook wel gesuggereerd dat Judith een dochter van Pieter zou zijn. Zij was de dochter van Thomas Magito en werd geboren en gedoopt in Hoorn en na het overlijden van Thomas, genoemd in zijn testament. Daarnaast ga ik er vanuit dat Pieter, indien hij nog meer kinderen had, deze ook genoemd zou hebben in zijn testament al was het maar om een voogd aan te stellen.
NB Jacobus Reneau en Maria de Marode waren beide koorddanser.
Verwarring door het testament en de waarbrieven van de woningen aan het Rietveld
Dit testament van Pieter van november 1762, noemt Maria de huysvrouw van Reneau
Op een ander officieel stuk, van 12 april 1761, de ‘ Waarbrief’ van de koop van het huis ‘Het vergulde Zwijnshoofd’ in Delft, wordt Maria de weduwe van wijlen Jacobus Reneaut genoemd Mij lijkt het onwaarschijnlijk dat de waarbrief Maria ten onrechte weduwe van Jacobus Reneaut noemt.
De Amsterdamse Courant dd 19-09-1761, schrijft over Reneaut als Machinist in de voorstelling van Pieter. Er staat echter geen voornaam bij. Jacobus Reneau stond in 1725 al als koorddanser op de kermis Hoorn. Waarschijnlijk is deze machinist de zoon van Jacobus en Maria
Ook opvallend was dat bij de aanschaf van de boot, in 1750, in de akte vermeldt staat, dat zowel Pieter en als Maria Reneaut ongehuwd zijn.
Was de enige reden voor Maria om zich nog huijsvrouw van Reneaut te noemen, het feit dat ze nog niet met Pieter getrouwd was; klonk weduwe oud? Pieter en Maria trouwden pas in 1769.
Maria de Marode mag dan de vrouw geweest zijn in Pieters leven, voor de nakomelingen van Pieter is zij minder van belang. Voor de afstammingsgeschiedenis moeten we meer te weten zien te komen van Antonet Bastaron, mijn oudbetovergrootmoeder.
De vraag stellen, wie is Antonet, is eenvoudiger dan deze te beantwoorden.
Antonet Bastaron (Nannette)
Van Antonet Bastaron weten we bij aanvang van het onderzoek weinig meer dan haar naam. Wat zeker is, is dat zij in 1757 met Pieter Magito hun zoon Petrus liet dopen in Amsterdam. Of Pieter daar op dat moment woonde of slechts in Amsterdam aan het werk was is onbekend.
Als ‘Nannette’ Bastaron, moeder van zoon Petrus, wordt zij in 1762 genoemd in het testament dat Pieter Magito op liet maken.
Maar wie is nu Antonet Bastaron de moeder van Pieter jr?
- is ook de moeder van de stagiaires.
Een inschrijven van begraven van Marie Marthe Dagoreau, de moeder van de Bastaron kinderen, heb ik niet kunnen vinden. Toch denk ik niet dat zij, net als Maria de Marode en Alida van der linden na een scheiding de naam van haar echtgenoot is blijven dragen en naar Nederland is gekomen om bij Marie Anne en Joseph te zijn Van de naam Marie Marthe uitkomen op Antonet, is ook niet waarschijnlijk. - is en een oudere zus of een tante van vaderskant van de stagiaires Basterou,
De doopboeken van Versailles vermelden geen kind van Jacques Bastaron sr en Marie Anne Dupuis met de naam Marie Anne of Anthoinnette. Er is in de tijdbalk ook geen ruimte voor een eventueel niet teruggevonden kind. Theoretisch gezien zou Antonet nog een dochter van Jacques kunnen zijn geweest van voor zijn huwelijk met Marie Marthe Dagoreau. Gezien de problematische situatie waarin Jacques tijdens zijn militaire dienstperiode terecht is gekomen, lijkt dat minder waarschijnlijk. Een buitenechtelijk kind werd niet gemeld bij de inschrijving van het huwelijk van Jacques en Marie Marthe. - is toevallig iemand met dezelfde achternaam als de stagiaires van Pieter.
Deze optie is misschien wel de meest onwaarschijnlijke van allemaal. De naam Bastaron is ook in Frankrijk een zeer zelden voorkomende naam. - is de stagiaire Marie Anne
De jonge Marie Anne zelf zou bij Pieter in de smaak zijn gevallen en zij werd de Nannette Bastaron die als ca 17-jarige, de moeder werd van zoon Petrus Pieterszoon Magito (1757) en daarmee mijn oudbetovergrootrmoeder.
Genoemde argumenten voor deze laatste mogelijkheid
- Drie jaar voor de geboorte van zoon Pieter, werden Pieter Magito en vrouw genaamd Anthoinette Étoile samen gezien als getuige/ peetouder van Anthoinette Bussa. Antonet Bastaron zou de achternaam Étoile gebruikt hebben als schuilnaam.
- Het huwelijk tussen Antonet Bastaron en de koorddanser Joannis Baptiste Angelucci zou een huwelijk tussen Pieter en Antonet in de weg hebben gestaan.
- Het veelvuldig voorkomen van de voornaam Noël of Natalis in de familie Magito. De naam Natalis of een variant daarop, zou betekenen dat het gaat om één van vele natuurlijke /onwettige kinderen in de familie Magito.
Naar aanleiding van het laatste argument erk ik maar gelijk op, dat mij helemaal niets is gebleken van vele buitenechtelijke Magito kinderen in de vele doopboeken die ik gespeld heb. De naam Natalis of Noël werd gegeven aan kinderen geboren binnen een wettig huwelijk.( daarover meer bij Pierre Noël Magito)
Pieter Magito en Maria de Marode leefden inderdaad buiten de echt samen, waarschijnlijk in aanvang omdat scheiden voor de katholieke Maria verboden was, en daarom in die tijd niet uniek. Met de opmerking uit 1761 dat Maria toen al weduwe in plaats van huijsvrouw van Reneaut was, is enige verwarring ontstaan daarover. Maar waarom haast na al jaren ongehuwd samen wonen? Maria was allesbehalve een jonge deerne. Voor haar relatie met Pieter kreeg zij al drie kinderen tijdens haar huwelijk met Reneaut. Wellicht ontstond na de geboorte van Pieter jr de behoefte / noodzaak om de relatie te formaliseren.
Maria de Marode, weduwe van Jacobus Reneaut staat vanaf ca 1740 in vele Magito doop-en trouwboeken vermeld als getuige / Peetmoeder.
Pieter Magito en Maria de Marode leefden inderdaad buiten de echt samen, waarschijnlijk in aanvang omdat scheiden voor de katholieke Maria verboden was en daarom niet uniek. Met de opmerking uit 1761 dat Maria toen al weduwe in plaats van huijsvrouw van Reneaut was, is enige verwarring ontstaan daarover. Maar waarom haast na al jaren ongehuwd samen wonen? Maria was alles behalve een jonge deerne. Voor haar relatie met Pieter kreeg zij al drie kinderen tijdens haar huwelijk met Reneaut. Wellicht ontstond na de geboorte van Pieter jr de behoefte / noodzaak om de relatie te formaliseren.
Maria de Marode, weduwe van Jacobus Reneaut staat vanaf ca 1740 in vele Magito doop-en trouwboeken vermeld als getuige.
Wat blijft staan van de overige argumenten?
Anthoinette Étoile
1754 Doopboek Franse Kapel in Amsterdam
Anthionette Elisabet Bosa, geboren op 9 october 1754 uit een legitiem huwelijk van Placide Bosa en Carmina Spinacute en gedoopt op 11 e van dezelfde maand.
Heeft als Peetvater: Pierre Magiton en als Peetmoeder Anthoinette Étoile.
NB In 1754 zou Marie Anne Bastaron maximaal 14 jaar geweest zijn
Achttien jaar later weer een doopboek
Bij de doop van Alexander Sigel, zoon van Judith Magito op 05-06-1772 in Leiden is Anthoinette Étoile ook aanwezig
Judith is de dochter van Thomas, waarschijnlijk een broer van Pieters vader, Alexis Philippeszoon of een broer van Pieter.
De andere getuige is Alexander Bussa ofwel de vader van de in 1754 gedoopte Anthoinette Elisabet
Opmerkingen bij de doopgetuige
- Anthoinette Étoile lijkt geen pseudoniem te zijn voor Marie Anne Bastaron, maar de naam van een vrouw met nauwe banden met de families Magito en Bussa
- Afgezien daarvan, hoe realistisch is het aan te nemen dat in die tijd, een maximaal14 jarige Meter /getuige wordt van een dopeling? Hoe zaten in die tijd de regels in elkaar voor getuigen, doopheffers, Peters en Meters? Uit de vele stukken over de diverse functies bij het dopen (heffer, peter, meter en getuigen) kun je eigenlijk niet anders dan concluderen dat dit niet echt geloofwaardig is. Een Peter of Meter / getuige jonger dan een volle 13 jaar, lijkt nergens aanvaardbaar omdat een getuige/ meter, indien nodig, zou moeten kunnen bevestigen dat de doop had plaats gevonden en dan hebben we het maar niet over het ondersteunen bij een goede Katholieke opvoeding.
- In het Amsterdamse Doopboek staat bij de doop van zoon Petrus in 1757 geen enkele opmerking over de buitenechtelijke geboorte noch over een wel zeer jonge leeftijd van de moeder .In het brave en protestante Puttershoek waren ze er niet mee weggekomen. De predikanten trokken bij geboorten buiten het huwelijk soms flink van leer. De ouders werden "hartelijk gecathechiseert" over bijvoorbeeld 1 Timotheus V:3-7, als het een weduwe betrof; in het doopboek werd een en ander vastgelegd in niet mis te verstane bewoordingen. Op de site Allemaal Familie van Mij staan onderaan de inleiding van de Vermeulen-tak daar voorbeelden van. Maar ja dit buitenechtelijke kind van Pieter Magito en Antonet Bastaron werd Rooms gedoopt en in Amsterdam. Was dit Amsterdams of waren de Rooms Katholieken wellicht wat toleranter dan protestanten?
-Huwelijk van Antonia Bastaron met Giovanni Baptista Angelucci
Er werd nog een ander argument genoemd waarom Marie Anne de moeder van Pieter Magito's zoon Petrus zou zijn:
Het huwelijk tussen Antonet Bastaron en Joannis Baptiste Angelucci zou een huwelijk tussen Pieter en Antonet in de weg hebben gestaan
Wat weten we van Giovanni Baptiste Angelucci, meester koorddanser uit Rome?
Op 28 febr 1772, vijftien jaar na de geboorte van Petrus Pietersz, laat Antonia Bastaron, 29 jaar oud, in Torhout, België, een tweeling dopen. Kinderen uit haar huwelijk met Joannis Baptist Angelucci.
Angelucci was koorddanser en maakte een tijd deel uit van de Magito-Troep en zou zo in contact zijn gekomen met Antonia Bastaron.
Wanneer Angelucci en Antonia Bastaron trouwden is onbekend. Dat er een link is met Antonet en Jacques Bastaron is evident, maar welke?
Indien Antonia in 1772 negenentwintig jaar oud is, moet zij in 1743 geboren zijn. Wanneer ook zij Marie Anne, de stagiaire zou zijn geweest en de getuige van de doop van Antoinette Bose in 1754, zou zij bij die doop 11 jaar zijn geweest, om maar niet te spreken over de leeftijd bij de geboorte van Petrus in 1757.
Vergissen wat leeftijd betreft bij de doop van haar tweeling lijkt niet echt waarschijnlijk en waarom zou een getrouwde vrouw van 32 zich bij de doop van haar kinderen bewust voordoen als een 29 jarige?
Goed mogelijk is dat Marie Anne en Antonia twee verschillende dochters van Jacques Bastaron zijn geweest.
Antonia's of Marie Anne's leeftijd kan natuurlijk ook verkeerd in het Doopboek of in het document over het stagecontract terecht gekomen zijn of we hebben ten onrechte aangenomen dat Joseph 10 was en Marie Anne 5 jaar bij afsluiten van het contract in februari 1745.
Wanneer Marie Anne 10 jaar was bij afsluiten van het contract, wordt het veel plausibeler dat zij Antonet was.
De akte van het achtjarige contract heb ik opgespoord in het archief, maar om deze in te kunnen zien, moet je een lezersnummer hebben en dat moet in persoon worden aangevraagd, ter plekke of wel in Parijs
RijksArchief Belgie
1772 Doopboek Torhout, West Vlaanderen
Ouders: Antonia Bastaron 29 jaar
afkomstig uit Nonancourt Normandië
en Joannis Baptiste Angelucci 44 j.uit Rome
Dat het huwelijk van Antonia Bastaron en Angelucci een huwelijk tussen Pieter en Antonet in de weg zou hebben gestaan lijkt mij op zijn minst twijfelachtig. Immers in Delft waren Pieter en de weduwe Reneaut, Maria de Marode na een jarenlange relatie eindelijk in 1769 getrouwd.
Ruim voor die tijd al, in 1762, had Pieter Magito in een testament vast laten leggen:
- wie zijn algemene erfgename was (Maria) en
- wie de opvoeding en scholing van zoon Petrus op zich moest gaan nemen(Maria) en
- hoe de zorg en de zaken van zijn zoon Pieter geregeld moesten worden (onder andere Alexandre-Placide Bussa).
Dit vastleggen was denk ik ook nodig omdat Maria niet Pieters moeder was en omdat het wel de bedoeling was dat Maria voor Petrus Pieterz zou blijven zorgen bij eerder overlijden van Pieter. Het was niet de bedoeling dat Nannette Bastaron dit zou gaan doen.
In het testament wordt Nannette Bastaron genoemd als moeder van Petrus Pietersz en er werd haar een legaat toegekend van 250 guldens. Wordt Nannette daarmee afgekocht of zorgt Pieter daarmee goed voor de moeder van zijn zoon?
NB De naam Nannette gebruiken in plaats van het waarschijnlijk officiële Antonette, klinkt alles behalve afstandelijk
NB zou Antonia ook Nannette als koosnaam opgeleverd hebben?
Voorts wordt Maria de Marode in het testament genoemd als huijsvrouw van Jacobus Reneaut. Van een notaris mag je verwachten dat hij dit soort benamingen verder in de akte doorvoert.
Dus:
Indien Nannette in 1762 al getrouwd was met Angelucci zou zij Angelucci's huijsvrouw genoemd zijn; maar dat is niet wat gebeurde.
Nannette werd echter ook niet huijsvrouw van Jacques Bastaron genoemd. Dat pleit tegen Nannette als moeder Petrus Pieterszoon én van de stagiaires Bastaron.
Maar misschien was Nannettes identiteit ook minder relevant dan de identiteit van Maria. Antonet was geen erfgenaam, noch werd zij aangesteld als voogd. Zij werd zelfs informeel Nannette genoemd..
Het gegeven uit de waarbrief van een jaar eerder, namelijk 1761, waarin Maria de Marode, Weduwe van Reneaut, een huis koopt, roept vragen op over de betrouwbaarheid van gegevens uit 1761 of 1762. Ook al zijn zijn beide stukken door een notaris vastgelegd, één van de twee zat fout.
Belangrijker is dat door dit testament van Pieter Magito,Nannette Bastaron volledig erkend wordt en er wordt niets verzwegen; er was dan ook geen enkele reden voor Antonet Bastaron om in 1772 nogmaals te verschijnen onder de naam Antoinette Étoile bij de doop van de zoon van Pieters nicht Judith in Leiden. Het moeten twee verschillende vrouwen zijn geweest.
Wat de relatie van Antoinette Étoile tot de families Bussa en Magito is, heb ik niet snel kunnen zien en voor dieper onderzoek is nu geen noodzaak. Placito Bosa, heet eigenlijk Alexandre-Placide Bussa ( volgens anderen Bussard*), wordt in Pieter Magito's testament genoemd als een van de voogden van zijn zoon Petrus Pietersz Magito. Placido en zijn vrouw Carmina Spinacita waren koorddansers. We kunnen aannemen dat het gaat om jarenlang bestaande, professionele en vriendenbanden tussen Pieter en Placido. Wat het kleine onderzoek naar Spinacuta en Placido opleverde, waren banden (een in 1753 gesloten huwelijk) met Saint Germain en Laye. En dat is interessant omdat dat de plaats is waar de familie Dupuis van (groot)moederskant van Antonet Bastaron daar gewoond en gewerkt heeft. Saint Germain en Laye was tot Louis XIV voor Versailles koos, de residentie van de Franse koningen
De andere voogd om toe te zien op de belangen van een minderjarige Petrus, was Tersi Romano.
Romano was een koorddanser op een ijzeren draad. Pieter kondigde in de Amsterdamse Courant van 11-10-1753 een weddenschap aan met de vraag wie was de beste Koorddanser: Romano of De Broeder van den Turk. Verder heb ik helaas nog niets over deze man kunnen achterhalen
Werd bekent gemaekt, dat Sr. P. Magito met zyn vermaerde Troup ,de eer zal hebben van de generaele Exercitie van de week voor het laetste te doen. NB. Op heeden dezen dag zal de Weddenschap door gaen van èenige Lief hebbers gedaen tegens Romano en de Broeder van den Turk, op ’t Yzerdraed, en zal van alle Aenschouwers geoordeeld worden wie ’t beste'
1753px-HUA-32567-Afbeelding_van_een_plankier_met_enkele_enkele_personen_voor_de_ingang_van_een_tent_met_het_opschrift_De_Groote_Turk_op_de_kermis_te_Utrecht Publiek Domein ingekleurd
*Wie was Placide: Alexandre-Placide Bussard.
In de Dictionaire des Pierrots staat dat Placide één van de beste springers en koorddansers in het Theater Nicolet was, waar hij rond 1770 optrad. In die tijd schreef hij verschillende zeer succesvolle pantomimes. Hij gaf talloze optredens in provincie en in het buitenland, vooral in Londen. In 1785 maakte hij niet langer deel uit van de groep waarin hij zo lang had geschitterd, en in 1778, is hij danser van de koning .
Wat is er van Placide geworden? In Parijse bladen schreven De Manne en Menetrier dat er in 1830 in het kleine theater van de Funambules een oude acteur was, genaamd Placide, die de Cassandres speelde en ondanks zijn leeftijd een grote flexibiliteit toonde; deze acteur werd op een ochtend dood aangetroffen op een bankje aan de boulevard waar hij de dag ervoor dronken had geslapen, en zij stelden de vraag of deze ellendige oude man niet dezelfde is als de briljante Placide van het Theater Nicolet.
Dit lijkt niet overeen te komen met de waarheid
Alexandre-Placide Bussa bekend als Placide, geboren in Messina, Sicilië en stierf in New York op 26 juli 1812. Hij was een beroemde Italiaanse koorddanser. Getrouwd met Carmina Spinacuta, de zus van een andere koorddanser. Samen doorkruisten zij Europa in de tweede helft van de 18e eeuw . Na de Franse Revolutie ging Placide naar de Verenigde Staten
We hebben geen idee hoe oud Nannette was bij de geboorte van haar zoon. Uitsluiten dat het wel de zeventienjarige of tweeëntigjarige Marie Anne was, kunnen we niet; voor bevestigen, en zeker in de context van (stelselmatig) 'grensoverschrijdend gedrag' met daarbij een veroordeling van Pieters gedrag, is meer nodig dan eenzelfde achternaam en de aanname dat Marie Anne, Antonet en Antonia en ook Anthoinette Étoile een en dezelfde persoon is.
Afgezien van het feit dat er meer en logischer opties zijn, is er één belangrijke constante factor in Pieters leven, die Pieter als "womaniser" minder waarschijnlijk maakt: Maria de Marode.
Weliswaar duurt het tientallen jaren voor zij trouwen, maar Marie was bijna overal aanwezig en betrokken, privé en zakelijk en dat niet trouwen,... was geen vrije keus en waarschijnlijk later een geaccepteerde, al langer bestaande situatie..
Relatie Pieter Magito en Antonet Bastaron
De discussie zet wel aan tot nadenken over Nannette Bastaron en haar verhouding tot Pieter Magito en Maria de Marode.
Nannette heeft zeker niet gezorgd voor een verstoorde verhouding tussen Pieter en Maria, zo lijkt het op ca 250 jaar afstand.
Pieter en Maria de Marode waren in 1741 al close. Maria was erbij toen in Hoorn, Joannes, de oudste zoon van Pieters oom of broer Thomas Magito werd gedoopt en in 1744 was zij er weer, bij de doop van Philippe Thomaszoon en zo zijn er meer voorbeelden.
Het lijkt er op dat die twee al jarenlang een relatie, privé en zakelijk, hadden ondanks dat Maria de Marode getrouwd was met Jacobus Reneaut (meerdere schrijfwijzen). beiden waren een collega van Pieter. Scheiden als Katholiek in die tijd was vrijwel onmogelijk en wanneer je al jaren samenwoont, is trouwen wanneer Maria weduwe wordt, minder urgent..
Zoon Petrus Pieterz Magito groeide van jongs af aan op bij zijn vader en vormde met Maria en Pieter een gezin, dat aan 't Rietveld woonde, tot Maria in 1781 overleed. Petrus Pietersz was 24 jaar toen zijn stiefmoeder overleed; wat leeftijd en middelen betreft had hij, bij verstoorde betrekkingen, al eerder kunnen vertrekken.
Maria heeft een aantal kinderen met Jacobus Reneaut gehad. Dochter Catharina werd in Rotterdam geboren in 1726 en dat betekent dat Maria naast getrouwd, ook niet meer de jongste was. Pieter en Maria hebben samen geen kinderen gekregen, voor zover mij bekend en Pieter waarschijnlijk ook niet met iemand anders dan Antonet Bastaron. Er is geen reden aan te nemen dat Pieter voor een eventueel ander kind geen afspraken zou hebben vastgelegd in het testament van 1762.
In de vijftiger jaren van de 18e eeuw was Pieter in goede doen en wellicht was er naast de behoefte om samen een kind op te voeden, ook de wens te zorgen voor een een erfgenaam voor Pieter Magito.
Was Nannette een nieuwe Hagar?
Maria en Pieter waren minimaal sinds ca 1740 samen; samen in zaken en samen op familiebijeenkomsten. Zij lijken mij ook niet de types die dingen lieten gebeuren, maar mensen die zelf de regie namen.
Dat Nannette door Pieter én Maria uitgekozen was om "draagmoeder" te zijn voor de zoon / erfgenaam, die zij samen op wilden gaan voeden, is wat mij betreft een reële mogelijkheid. Het liefst had ik ter bevestiging van het idee Maria de Marode of Reneau/ Renoir (testament Pieter 1762) als getuige gezien bij Pieterjr's doop, maar dat was misschien te veel voor die tijd maar er waren naast officiële getuigen natuurlijk ook nog de overige kerkgangers aanwezig.
Maar........er was wél een Maria die optrad als officiële getuige bij de doop van Petrus Pietersz. Haar achternaam Arnoij heb ik nergens meer terug kunnen vinden, ook niet via een alternatieve spelling of ...zou meneer pastoor van Renoir, Arnoij gemaakt hebben?
Visueel lijkt het niet op elkaar, maar mondeling en op zijn Frans uitgesproken....?
StadsArchiefAmsterdam
Tijd om de andere dopen in de familie nader te bekijken:
In Franeker wonen Alexis en Lijsbeth Magito, oom en tante van Pieter.
Alexis en Lijsbeth hebben 6 kinderen en uit het hele land komen Magito's om getuigen te zijn van onder andere het dopen van de kinderen.
Bij de doop van Johannis is Maria Arinoj aanwezig als getuige
Bij de doop van Alexis jr is Maria Rijno aanwezig als getuige
Alle Friezen
Ik durf het wel aan : Ook de naam Reneaut / Renoir /Renaud kent vele schrijfwijzen maar bij alle drie de doopplechtigheden hierboven genoemd was Maria de Marode, huijsvrouw van Jacob Reneaut, getuige; ook bij de doop van de zoon van Pieter en Antonet Bastaron.
Draagmoederschap is niet iets wat alleen in onze tijd voorkomt. Abraham en Sara hadden daarvoor Sara's slavin, Hagar, uitgekozen, heel lang geleden. Pieter Magito en Maria de Marode kozen er Antonet Bastaron voor uit
Of Antonet Bastaron dan Marie Anne Bastaron is die als 17-18 jarige zoon Petrus op de wereld zet en in 1772 in Vlaanderen een tweeling laat dopen? In dat geval is er ergens een fout met de leeftijd gemaakt of hebben we onterecht aangenomen dat het jongetje tien en en het meisje vijf jaar was toen het contract werd afgesloten.
Voor mij is zijn er voldoende redenen om aan te nemen dat in ieder geval de aard van de relatie heel anders geweest dan wel wordt gesuggereerd.
Om er achter te komen wie Jacques Bastaron was en welke zijn relatie met Antonet Bastaron was, moeten we opnieuw naar Frankrijk, naar Versailles
Omdat er veel meer informatie boven water kwam dan ooit gedacht, en omdat dit het verhaal van Pieter, Maria en Nanette te lang onderbreekt krijgen de voorouders van de Bastaron-kant een eigen pagina. Met behulp van deze Bastaron-pagina hoop ik de vraag wie Antonet was, zo goed mogelijk te kunnen onderbouwen..
Voor nu:
Wie is Antonet Basteron?
Bastaron is, inclusief naamvariaties, een heel weinig voorkomende naam, ook in Frankrijk. Jacques en Antonet zijn vrijwel zeker directe familie van elkaar. Het lijkt ook geen toeval dat de kinderen van Jacques Bastaron en zijn vrouw Marie Marthe Dagoreau gelijktijdig met een Antonet Bastaron in Amsterdam verblijven. De meest logische verklaring is als Marie Anne niet Antonet is, is dat de kinderen onder hoede van de wat oudere Antonet voor acht jaar naar Nederland zijn gestuurd. Jacques Bastaron woonde in die jaren met zijn tweede gezin waarschijnlijk al in La Loupe, Eure-et-Loir, Centre-Val de Loire, een stuk ten zuiden van Versailles.
-Mijn werkhypothese was dat oudbetovergrootmoeder Antonet Bastaron een jongere zus was van de vader van de kinderen Bastaron die stage liepen bij Pieter. Inmiddels is duidelijk dat dit niet het geval kan zijn.
Andere opties:
-Antonet was een oudere dochter van Jacques Bastaron, opérateur privilégié du Roi. van voor zijn huwelijk met de moeder van de stagiaires. Dit lijkt een lastig verhaal gezien de overige informatie die over de jonge problematische jaren van Jacques jr. gevonden werd. ( zie pagina over de Bastarons)
-Antonet is Marie Anne Bastaron.
De vraag is altijd weer hoe hebben ze elkaar leren kennen; hoe hebben Pieter en Antonet /Jacques Bastaron elkaar ontmoet?
Of we de vraag ooit kunnen beantwoorden weet ik niet, maar er zijn een paar mogelijkheden voor Pieter Magito en Antonet Bastaron:
- via Philippe Magito, Pieters grootvader; deze werkte in Parijs vlakbij een van de paleizen van de koning.
- of kende de oudere garde, Jacques Bastaron sr en Alexis Magito uit Ardres, elkaar al van feesten aan het Franse hof van Louis XIV en het Nederlandse Stadhouderlijke hof.
- Pieter Magito was bevriend en had professionele banden met de koorddansers Placido Busa en Carmina Spiracuta. Dit echtpaar had via de familie, banden met Saint Germain en Laye; de geboorteplaats van Marie Anne Dupuis, de (groot)moeder van Antonet Bastaron en een van de werkgebieden van de familie Dupuis.
- de naam Dupuis/ Dupuy doet ook bellen rinkelen,
-is er een relatie tussen Marie Anne Dupuis en de Dupuis die met Pieter Magito junior in 1802 samen ging werken en
-is er een relatie met Marie Anna Dupuis / van der Putten die met Christiaen Magito trouwde in 1726?
Raadzel O! so mooy
Bij het doorkijken van alle boeken die ik kon vinden waarin over Magito wordt geschreven kwam ik dit stukje tegen in Rondeeltje en het hoofdstuk Raadzel O! so mooy
Auteur Joannes le Francq van Berkhey een Nederlandse natuuronderzoeker, arts, dichter en schilder. Jaar van uitgave 1778
Eerlijk gezegd begrijp ik niet waar het hele verhaal over gaat.
Het stukje wat mij intrigeert is " En Magito met zijn Françoise"
Pieter Magito was waarschijnlijk net zo Frans als zijn Maria de Marode.
Wordt met "zijn Francoise" dan oudbetovergrootmoeder Antonet Bastaron bedoeld, die 20 jaar na de geboorte van zoon Pieter nog in Nederland is of was er een nieuwe Française?
Als nakomeling van Pieter en Antonet zou een tientallen jaren bestaande relatie niet verkeerd aanvoelen.
In een ander gedicht van deze Berkhey, uit 1756, noemt hij ook Magito's Maitressen. Ook in een ander gedicht van deze Berkhey noemt hij Magito's Maitressen maar ook daar ontbreekt iedere context.
Het is te begrijpen wanneer je je niet verdiept in de situatie van Pieter Magito en zijn partner Maria de Marode, huysvrouw van Jacobus Reneau en ziet dat Antonet Bastaron de moeder werd van zijn buitenechtelijke zoon.
Meer roddel en achterklap heb ik niet kunnen vinden en ik denk toch alles op internet nu beschikbaar te hebben gelezen over Pieter Magito.
Is één bron in dit geval géén bron?
Pieter Magito en Maria de Marode
Terug naar 1769, naar Pieter en Maria in Delft. Jacobus Reneaut is inmiddels overleden en Pieter en Maria gaan naar de dichtbij het Rietveld gelegen Nieuwe Kerk in Delft, om na vele jaren samenwonen toch te trouwen.
Huwelijk Pieter Magito en Maria de Marode
Ondertrouw- en Trouwboek Nieuwe Kerk Delft 1769
Stadsarchief Delft
Het Huwelijk van Pieter en Maria is in Delft driemaal ingeschreven; tweemaal op den 28e Januarij en éénmaal op den 29e Januarij
Den 28 Januarij 1769
Pieter Magito, J.M op 't Rietveld
met Maria De Marode , Weduwe van Jacobus Reneaut, mede aldaar
Delft, woonplaats van Pieter Magito
Delft oude gasthuis met kerk aan de Verwersdijck
Public Domain
Wat zijn bekende Magito adressen in Delft
Verwersdijck.
In 1727 bracht Alexis Philippesz Magito een bezoek aan de notaris. In het opgemaakte document staan adressen. De vader van Pieter, want daar hebben we het over, woonde volgens deze akte, met zijn gezin, aan de Verwersdijck. Vlak bij het Rietveld. Misschien balanceerde Pieter en zijn zus Anna Theresia hier wel op de rand van de gracht.
NB Op de Verwersdijk woonde in 1731 ook een Maria Reneaut.
Wellicht familie van Jacobus Reneaut, de eerste man van Maria de Marode of was het Maria Marode zelf? In 1726 werd haar dochter in Rotterdam geboren.
Suijtsijde van 't Rietveld
Aan de Suijtsijde van 't Rietveld hadden Pieter en Maria een flink huis met tuinen stallingen en een slachterij. Ze hadden nog vijf andere huizen aan 't Rietveld die zij verhuurden (onderzoek van Harmen Snel - dank Harmen voor het delen van de informatie)
Philippe Thomasz Magito geboren 1744 in Hoorn en petekind van Maria en Pieter, heeft enige tijd in Delft gewoond bij Pieter en Maria aan 't Rietveld. Philippe Thomansz is in 1766 daar vandaan voor het eerst getrouwd en met de VOC op pad gegaan.
Thomas is of een oom, of een broer van Pieter.
Rietveld, achterzijde doorJan Heesterman, 1890-1947 68959 Public Domein
Pieter woonde aan de Suijtsijde
Waar in Delft woonde Pieter Magito en Maria de Marode
Als kind woonde Pieter op de Verwersdyck. Op de plattegrond uit 1771 is deze oranje aangegeven. Het Rietveld ( groen) sluit aan op de Verwersdyck . Aan de andere kant komt het Rietveld uit bij het water dat Delft omsluit. NB het huis aan het Rietveld had een kaai. Het Water van de Verwersdyck lijkt dwars door de stad naar de Oost Poort te lopen en daar, op het rond Delft te liggen water uit te komen en dit moet wel de Schie zijn. Voor iemand die door de Nederlanden reisde per boot, was Delft een aantrekkelijke locatie
Gesigt van de Schie, voor de Stadt delft.
Public Domain
Het Rietveld
De akte van een huis aangekocht door Pieter in 1761, de verkoopgeschiedenis daarvan en de rekening voor de herstelwerkzaamheden, bleken van belang bij het vaststellen van de datum van overlijden van oudbetovergrootvader Pieter; er waren er in die jaren meer die Pieter Magito heetten en die werkten als koorddanser en wellicht deelwaren van Pieters Troupe.
Het huis waarboven de toren van de Nieuwe Kerk uitsteekt, staat op de plaats van het "Vergulde Zwijnshoofd". Dat is vast te stellen uit de inboedelinventarisatie, gedaan na overlijden van Maria Marode. Daarin wordt benoemd wie eigenaar van huis aan de rechterkant was. Het pand is rond 1900 gerenoveerd / herbouwd (nr 31). Dit houdt in dat twee huizen links van "het Vergulde Zwijnshoofd", het huis heeft gestaan wat op Pieters naam stond en waar hij woonde toen hij 12 april 1792 overleed in Princenhage.
Met de oude kaart van Delft erbij:
Op de kaart hiernaast zijn de percelen aan het Rietveld in eigendom van Maria en Pieter rood omtrokken. Een flink stuk terrein. Zelf bewoonden zij "Het Vergulde Zwijnshoofd". Het is het pand dat westelijk Willem van Beek als buurman had. Willem van Beek woonde in huis nr 647. "Het Vergulde Zwijnshoofd" is het grootste van de huizen van Pieter en Maria. Er was een erf waarop stallingen en een slachterij stonden en wat een vrije eigen poort naar de straat en een kaai had. De stallingen zijn te begrijpen gezien het bedrijf dat Pieter had, maar die slachterij? Waarschijnlijk was deze in Pieters tijd al niet meer operationeel.
Het meest rechtse pand, nummer 650, was het huis dat op Pieters naam stond en waarvan de koopakte hieronder staat.
Of Maria de Marode de huizen zelf heeft gekocht of deels heeft geërfd na het overlijden van man Jacques Reneaut is vrij onduidelijk nog. "Het Vergulde Zwijnshoofd" kocht zij volgens de Waarbrief van 1761 als weduwe Reneaut en toch staat zijn naam op Historisch GIS als (mede)eigenaar. Of het doorzoeken van alle Waarbrieven hier helderheid in gaat brengen weet ik niet. Voor het juiste beeld van de driehoeksverhouding wil ik toch graag weten wanneer Jacobus overleed, want bij een Amsterdamse notaris staat Maria in 1762 bekend als huisvrouw van Jacobus. Helaas kan ik hem niet vinden in de begraafboeken van Delft.
Naast "Het Vergulde Zwijnshoofd" had Maria huisjes aan het oude Bagijnhof; achter de woningen op het Rietveld,
Van het Oude Bagijnhof heb ik alleen de naam op deze kaart terug gevonden
Rietveld juni 2023
StadsArchief Delft
Aankoop huis Rietveld Suijtsijde in 1761
De koopakte wordt bedekt door een inlegvel en dat inlegvel is niet alleen leuk ,maar ook belangrijk .
Het inlegvel is een nota waarop wordt vermeld wat de kosten zijn geweest van een renovatie die Pieter begin 1792 uit liet voeren.
Net boven het inlegvel is het jaartal zichtbaar, 1761, waarin Pieter het huis aan het Rietveld heeft gekocht.
Jacobus Reneaut
Het wordt hoog tijd het te hebben over Jacobus Reneaut, de eerst man van Maria de Marode en vader van haar drie kinderen.
Van deze naam zijn meerdere schrijfwijzen; ik houd deze aan omdat in notariële akten / officiële stukken, deze vorm gebruikt werd.
Een deel van Maria's huizen stond tot het overlijden van Jacobus , op zijn naam. Het gezin woonde dus in Delft in de veertiger en vijftiger jaren van de 18e -eeuw. Al in de jaren daarvoor woonden er Reneauts aan de Verwersdyck. Dochter Catharina Reneaut of Renou echter, werd in augustus 1726 gedoopt in Rotterdam. Of het gezin Reneaut ook in Rotterdam gewoond heeft of dat zij daar waren in verband met werk, is mij niet duidelijk.
Jacobus werd in een later moment van zijn carrière vermoedelijk door Pieter ingehuurd, maar toen Pieter tussen de zeven en zeventien jaar was en Jacobus en Maria bezig waren een gezin te stichten, trok Jacobus de kermissen en de Jaarmarkten langs als koorddanser. Op lijsten met afgedragen kermisgelden staat dat Jacobus in 1725 als Koorddanser. In Hoorn moest hij f100 betalen aan kermisgeld voor goede doelen.
Onduidelijk is hoe Maria en Pieter elkaar hebben leren kennen; er zijn wel wat opties
- Er woonden ooit Reneauts en Magito's op de Verwersdyk en er kwam een Pieter de Marode, die Maria's vader zou kunnen zijn, van Catwijk naar Delft; maar of ze allemaal op de zelfde tijd, in de zelfde plaats waren, is onduidelijk.
- Dochter Catharina Reneaut of Renou werd in augustus 1726 gedoopt in de Steigerkerk in Rotterdam en dat was weer dichtbij het huis van Pieters Rotterdamse familie; het gezin van de Stadsmuziekmeester Johannes en zijn vrouw Huybertje.
- Ontmoet zullen ze elkaar zeker hebben op een Jaarmarkt of kermis. In Delft was Pieter voor het eerst betalende deelnemer in 1733.
Jacobus Reneaut en zijn vrouw waren beide Koorddanser en stonden op de zelfde kermissen van Delft en hoorn als Pieter
Maria had, toen zij wat ouder werd ook een act met een hond die kunstjes deed, en mij zou het niet verbazen wanneer zij ook over de financiën zou zijn gegaan en bijvoorbeeld de verkoop van kaartjes in handen heeft gehad en de afwikkeling van het Kermisgeld met de goede doelen heeft geregeld. In de Amsterdamse Courant van 19-09-1761 wordt de alom beroemde Machinist Reneaut aangekondigd door Pieter. Eerder vermoedde ik dat het om Jacobus ging. Met een waarbrief waarin staat dat Het Gevulde Zwijnshoofd in april 1761 verkocht was aan de weduwe van Reneaut moet dat haast wel de zoon van Maria de Marode geweest zijn
Jacobus en Maria, huijsvrouw van Jacobus woonden bij elkaar in de directe omgeving en dat terwijl Maria en Pieter al sinds ca 1741 een relatie hadden. Een 18e-eeuwse soap of tragedie aan het Rietveld.
Er is dringende behoefte om het raadsel van het jaar van overlijden van Jacobus op te lossen.
Samengevat: - In 1750 kochten Maria en Pieter samen een boot, zij logeren op een jacht aan aangemeerd op de Amstel, net buiten Amsterdam
Maria presenteert zich daar als Maria Reneaud, ongehuwd. - In april 1761 koopt Maria de Marode, weduwe van Jacobus Reneaut in Delft "Het Vergulde Zwijnshoofd" van Jan Timmermans.
- In de Amsterdamsche Courant van najaar 1761, wordt een optreden van de beroemde Reneaut aangekondigd door Pieter Magito. De naam Reneaut in welke spellingsvorm dan ook komt weinig voor; zou dit over zoon Karel Reneaut gaan? Over hem heb ik buiten het testament van zijn moeder en de afhandeling van de nalatenschap niets kunnen vinden.
- In 1762 stelt Pieter Magito in Amsterdam een testament op waarin de zorg van zoon Petrus wordt geregeld in geval Pieter eerder overlijden zal dan Marie. Maria Reneaut, huijsvrouw van Jacobus Reneaut, staat er in dat testament in plaats van weduwe Reneaut.
- Jacobus Reneaut werd in de eigenaren-registratieperiode die vanaf 1748 inging, nog als eigenaar op de lijst geplaatst.
Maria bezocht minstens sinds 1741 huwelijken en dopen binnen de familie Magito en daarbij de naam Reneaut voerend
Acties:
Ik ben opzoek gegaan naar een inschrijven van begraven van een Jacobus Reneaut tussen 1748-1761 en in 1768, het jaar voor het huwelijk van Pieter en Maria. In Delft werd in deze periodes geen Jacobus Reneaut begraven.
Nb Tijdens het doornemen van de Delftse begraafboeken viel mij de enorm grote kindersterfte in vele van die jaren op.
Nog niet afgrond is het doornemen van de Waarbrieven. Een testament van Jacobus zal er haast wel moeten zijn geweest, maar ik kan het niet vinden
Voorlopig is mijn inschatting dat Jacobus Reneaut al voor 1750 overleden is en dat hij niet overal juist geplaatst is in de eigenaarstabellen. Jacobus had een beroep met een hoogrisico op fatale ongelukken; een overlijden buiten Delft, op een werkreis is niet onwaarschijnlijk. Onduidelijk blijft dan waarom Maria Huijsvrouw van Jacobus nog zo werd genoemd door de Amsterdamse notaris. Waarschijnlijk is dat alleen te verklaren uit het gegeven datzij zich, gescheiden van tafel en bed, altijd huijsvrouw van Reneaut is blijven noemen. Haast, na zoveeljaar ongehuwd samen zijn, zal er niet meer zijn geweest. De geboorte van Petrus Pieterszoon maakte het misschien verstandiger om de verhoudingen niet alleen vast te leggen, maar ook deze te formaliseren door te trouwen. Maar waarom zonder voorwaarden?
Daar komt met een eigenbedrijf alleen maar ellende van.
Ging Pieter failliet en welke Pieter Magito was dat dan en wanneer?
De Rotterdamse Stadsarchivaris noemt in zijn stukje over de Rotterdamse Koorddansersfamilie, in 1770, in Rotterdam, de beslaglegging op al het hebben en houden van Pieter Magito. Hierbij zou in de inboedelbeschrijving een zilveren penning, ontvangen van het stadsbestuur van de gemeente Embden in Oost-Friesland aangetroffen zijn. In andere opzichten is volgens de stadsarchivaris deze lijst van in beslag genomen goederen merkwaardig. "Zij geeft ons behalve van Magito's geldbezit, zeventien enkele Louis d'or en eenige zilveren guldens, een opsomming van zijn geheele uitrusting en een vrij minutieuse beschrijving van zijn artiestenkostuum. Opgenoemd worden : „een
blaauwe rok, een roode broek en camisool springerskleeren, een paar blaauwe handschoenen, een wolle muts, een lap tot een camisool en voering, twee manshemden, vier paar kousen, een springersmuts en drie neusdoeken", die, met eenig gereedschap tot het componeeren van vuurwerken, alle bewaard worden in een koffertje met zijn initialen P. M. gemerkt.
Maar ja, Pieter en Maria Magito wonen niet in Rotterdam, maar leven in die tijd met de jonge Pieter in hun eigen woning aan het Rietveld in Delft. Maria overlijdt in 1781 op 't Rietveld en krijgt een Kerkgraf in de Oude Kerk.(niet Pro Deo)
Nee in 1770 ging Pieter niet failliet nog.
De Magito's hadden vrij grote gezinnen en vernoemden hun voorouders netjes.
Er is nog een neef van Pieter, ook een Pieter Magito, eveneens geboren in Den Haag maar jaren later (1750) Deze Pieter werkte met vuurwerk en danste op het koord. In 1777 trouwt hij op 27 jarige leeftijd met de Franse Marie Therese Robbe. Marie Therese, geboren in Spanje, is lid van een Frans / Spaanse acrobatenfamilie. Deze Pieter Magito lijkt te jong voor de inbeslagname van 1770.
Dan is daar de in 1734 in Rotterdam geboren en wonende neef van Pieter, zoon Petrus van oom Johannis en tante Huybertje Magito; van beroep: Vuurwerkcomponist, pantominespeler. Deze Pieter,verwarrend genoeg zelfs in het doopboek Pieter Alexis Magito genoemd, lijkt mij een betere kandidaat voor de inbeslagneming.
Van deze Petrus meent de stadsarchivaris dat hij metterwoon in 1755 naar Delft trok; Petrus trouwde echter in 1759 met Maria Philippo en beiden woonden in Rotterdam. Hun kinderen werden in 1766 en 1770 in Rotterdam gedoopt ( Leeuwenstraat)
Waarschijnlijk is de Pieter Magito die zich in 1755 Delft vestigde, De Pieter Magito, mijn oudbetovergrootvader, maar dat is allerminst zeker.Zoon Petrus werd immers in Amsterdam gedoopt,maar het bijvend een reizend volk; steeds onderweg. Ik sluit niet uit dat er nog meer neven Magito rondliepen met de roepnaam Pieter of een afgeleide daarvan.Om die reden heb ik wel wat beter gekeken ook naar de kinderen en kleinkinderen waarvan ik denk dat zij bij Philippe, zoon van Alexis en Margueritte horen ( zie pagina kinderen van Philippe)
Overlijden van Maria de Marode en de desastreuze gevolgen daarvan
StadsArchief Delft
Op 06-09-1781 overlijdt Maria de Marode na een ziekbed. Zij wordt begaven IN de Oude Kerk te Delft.(een kerkgraf).
Oude-Kerk Delft Higham, Thomas Batty, Robert leutenant-Colonel 1789-1848
Public Domain
Financiële problemen
In de loop der jaren veranderde de politieke situatie en Pieter had daar misschien wel last van. Hij was immers opgegroeid in een familie die geld verdiende aan onder andere feesten van het Stadhoudershof en Pieter maakte ook in zijn eigen carrière geen geheim van zijn politieke Oranje voorkeur. Pieter kwam de laatste decennia van de 18e eeuw steeds moeizamer aan werk. Daarbij werd hij ouder en was geen trendsetter meer en trend volgen ging hem, zo lijkt het, minder goed af.
Ton Jongenelen schreef daarover en over de neergang van Pieter Magito in de wintereditie van de Mededelingen van Jacob Camp Weyerman.
Het echtpaar Magito- de Marode, had zes panden in Delft, die grotendeels door Maria waren aangekocht. Deze huizen hadden Maria en Pieter verhuurd tot 1781. Zelf woonden ze in Het Vergulde Zwijnshoofd, een huis met stallingen, tuintjes een vrije poort en een slachterij.
Al snel na het overlijden van zijn Maria worden financiële problemen van Pieter pijnlijk zichtbaar.
Uit het zeer lijvige testament van Maria de Marode en Pieter Magito blijkt dat zij in gemeenschap van goederen getrouwd waren en dat er drie kinderen uit haar huwelijk met Jacobus Reneaut waren, die net als Pieter recht hadden op hun deel: "ieder hoofd voor hoofd bij egaale porties"
Dat betekent dat 75 % naar de kinderen ging.
Van het roerend en onroerend goed wordt een uitgebreide beschrijving gegeven evenals van de goederen die het echtpaar beleend had. Daarnaast waren er nog rekeningen(nieuwe tent) die voldaan moesten worden. Er was een schuld- en een hypotheekbrief afgegeven op drie van de huizen en bijbehorende erven. De dokter (?), de apotheker er de chirurgijn moesten nog betaald worden. Maria was begraven in de Oude Kerk. Er is een hele lijst met kosten voortkomend uit de begrafenis, die nog voldaan moest worden. Blijkbaar hadden Pieter en Maria niet voorzien dat de zaken er met het overlijden van Maria zo slecht voor zouden staan.
Pieter / de Notaris deed in de krant een oproep aan mensen die geld hadden uitstaan bij Maria de Marode, zich te melden.
Onroerend goed:
zes huizen en erven aan de zuidzijde van het Rietveld en aan de westzijde van het Bagijnhoff
StadsArchief Delft
Contant was er een bedrag van ruim 60 gulden aanwezig. Dit waren de inkomsten van een optreden in Rotterdam. Hiervan moest onder andere het personeel nog betaald worden en en ook de verplichte bijdrage voor het goede doel moest er nog vanaf.
In december 1781 worden zes huizen aan het Rietveld openbaar geveild en op 17 december wordt er Boelhuis gehouden en gaat het roerende goed onder de hamer; naast huisraad worden een hoeveelheid moderne juwelen, kandelaren, goud, zilver en porselein genoemd.
Het lijkt er op dat Maria de Marode en Pieter geen eenvoudig leven leidden. Het zelvelandsche historische courant 11-12-1781
Archief Princenhage
op 12 april 1792
"Overleden en begraven den berugten Koordendanser Pieter Magitot zijnde den selven in een sloot op den Emer verdronken"
door (Frans officier), Stadsarchief Breda (Gezicht op stad met rivier de Mark,Breda Beeldcollectie. 19750179)
In de buurt waar Pieter verdronk, lag het kasteel van de Heren van Emer. Op de tekening is rechts de theekoepel van het kasteel de Emer te zien. Op het jaagpad aan de westelijke oever een vrouwtje met een takkebos en een man met een paard. Op de voorgrond links een man met roeiboot, een man die naar de rivier wijst en een man en een vrouw op de oostelijke oever van de Mark waarde Emer van aftakt.
De vraag naar de omstandigheden waaronder Pieter in het water van de Emer terecht gekomen is, zal waarschijnlijk niet beantwoord gaan worden. Wat deed hij daar? Stond daar zijn Tent? Werd hij onwel? Was het een natuurlijke dood of toch niet en waarom stond er niets in de krant over het overlijden van onze beroemde Koordendanser? Was zijn roem voorbij?
Er is echter één ding dat we niet moeten vergeten en dat is dat Pieter en Maria in 1750 een houten binnenvaartschip kochten en dat deze boot in 1792 nog in gebruik was bij de Magito's. De Magito's verplaatsen zich niet met paard en wagen, maar met paard en boot door de Nederlanden. Delft lag daarbij mooi centraal voor een reis via de Vliet, de Schie enz enz. Ook de Mark, het riviertje waar Kasteel den Emer in de buurt lag, was te bereiken via de waterwegen van Zuid Holland en Brabant. Het kan dat Pieter het water heeft gezocht, maar het is heel goed mogelijk dat onze Koorddansende voorvader, evenwichtskunstenaar bij uitstek, inmiddels hoogbejaard, een fatale misstap heeft gemaakt bij het aan of van boord gaan van zijn boot.
Victor Zeppenfeld - Der gestürzte Seiltänzer (1864)
http://commons.wikimedia.org/
Het loont nog wel de moeite om eens te kijken naar de familieomstandigheden.
-Theresia Magito, een nicht (?) verdronk in 1747 ook, in een meertje na een optreden (er was nog geen boot in de familie).
-Hoe was de relatie met Magito jr na het overlijden van Maria de Marode en wat deed de scheiding van zoon Petrus van zijn vrouw Alida in
1792? Waren er meer live-events?
-Misschien wel belangrijker : hoe stond Pieter er financieel voor in die tijd; was hij weer financieel opgekrabbeld nadat hij in 1781 zes huizen moest verkopen?
-Is er nog sprake geweest van een (her)begraven in zijn woonplaats in de Oude Kerk van Delft waar Maria de Marode begraven werd, zoals bij mijn in Leeuwarden overleden betovergrootvader Leendert van Riet gebeurde of was daar geen geld meer voor? (Begraafboeken Delft gedurende een jaar na 12 april1792, leverden niets op).
Alles overziend ben ik somber over de situatie van Oudbetovergrootvader Pieter in 1792 en wellicht was hij dat zelf ook wel.
Pieter heeft 1796, zo lijkt het, niet gehaald. Moeten we de circus- geschiedenisboekjes gaan herschrijven? Was Pieter Magito wel de eerste circusdirecteur en zo ja over welke Pieter Magito hebben we het dan; die van het bekende portret met schaatsen en steekmuts ,
of was dat hem toch niet, maar zijn zoon, oudgrootvader, Petrus Pieterszoon Magito of was het toch vooral de Merknaam Pieter Magito, die Pieter Magito, de man met de hoed en de schaatsen had neergezet?
Maak jouw eigen website met JouwWeb